Công chứng treo là hình thức mà bên Phòng Công chứng sẽ làm hợp đồng mua bán bình thường. Sau đó bên bán nhà/ đất (gọi tắt là chủ BĐS) sẽ đến, ký tên, đánh dấu vân tay đầy đủ.
Chỉ có phần của bạn (bên mua) thì chưa ký (để trống). Sau khi chủ đất ký xong, bạn chuyển tiền đầy đủ cho họ. Coi như họ (chủ BĐS) hết nghĩa vụ. Hợp đồng văn phòng công chứng sẽ giữ lại. Và làm 1 biên lai thu tiền hai bên ký xác nhận.
Khi nào bạn sắp xếp được bạn sẽ về để ký nốt phần trống đó. Sau đó công chứng viên sẽ đi đóng dấu công chứng. Như vậy là xong quy trình. Bản chất hình thức này là để các ông đầu cơ mua bán bất động sản nhiều tránh thuế được, vì nếu sang tên cho bên mua hoặc bán thì sẽ bị mất thuế, các đội mua bán lướt sóng, đầu cơ thường bán rất nhanh nên khi có khách họ sẽ ghép vào luôn để tránh thuế.
Hình thức này nghe qua có vẻ là rất hợp lý, nhưng nó chứa đựng rủi ro.
Rủi ro thứ nhất: Bản chất hành vi này không được pháp luật công nhận. Tức có nghĩa là hành vi sai với pháp luật. Công chứng đúng luật là hoạt động công chứng đảm bảo có sự tham gia của các bên trong giao dịch, hợp đồng và được xác thực bởi công chứng viên, đảm bảo ký tên và có đóng dấu của các tổ chức và hai bên mua bán tham gia.
- Trong thời gian đợi bạn về ký công chứng (từ ngày chủ BĐS ký, cho đến ngày bạn về ký). Bên bán đất/nhà gặp phải vấn đề dân sự. Không điều khiển được hành vi. Hoặc về tính mạng thì cho dù bạn có về ký thì công chứng viên cũng sẽ không xin được dấu công chứng cho hợp đồng.
- Luật pháp Việt Nam quy định rất rõ ràng là “Hợp đồng công chứng chỉ được đóng dấu khi xác nhận được sự có mặt của các bên tham gia. Có đầy đủ sức khỏe và đầy đủ khả năng điều khiển hành vi dân sự.”
Vậy mà chủ bất động sản lúc này thực tế không đáp ứng đủ, thì vô hình chung cái hợp đồng ký treo kia cũng chỉ còn là một tờ giấy nháp. Kể cả bạn có thân quen với công chứng viên, thì bên công chứng chắc chắn cũng không dám đóng dấu, vì sau này chủ đất có thể kiện tụng lại là ngày đóng dấu trên hợp đồng đó thì lúc này bên công chứng và bạn đều gặp rắc rối.
Cách giải quyết rủi ro của công chứng treo
Cách thức an toàn và hợp pháp luật mà mình muốn nói đến đó là ủy quyền bán. Bạn nhờ một người thân (tin tưởng được) ủy quyền cho họ mua bán cho bạn. Họ sẽ ký hợp đồng với chủ đất. Sau đó khi bạn quay về thì bạn sẽ sang lại hợp đồng từ người đó cho bạn.
Ưu điểm
- Bạn sẽ chắc chắn không lằng nhằng với chủ đất cũ
- Có thể xử lý vấn đề thời gian của bạn.
- Hợp pháp luật và hoàn toàn tuân thủ đúng theo pháp luật Việt Nam.
Nhược Điểm
- Người bạn ủy quyền phải thật sự là người tin tưởng. Đó có thể là Bố, Mẹ, Anh, Chị em trong nhà, ruột thịt (bạn cần phải tự đưa ra phán đoán về vấn đề này, tránh sau này dẫn đến việc tranh chấp sau này.
- Bạn sẽ phải chịu hai lần đóng phí thuế cho nhà nước. (Thật ra chi phí này xứng đáng với việc xử lý vấn đề cấp bách của bạn).
Tác giả: Tạ Duy Cường